Bilgilenmeye devam.

Cizgi: Vahit Akça

Yaklasik iki ay once ilk bilgi edinme hakkimi kullanmistim. Sorum RTUK’un Imaj Radyo’ya verdigi kapatma cezasinin nedeni ile ilgiliydi. Ikinci hakkimi Tarim Bakanligi’na GDO içeren urunlerin Turkiye’ye girisine izin verilip verilmedigini sormak için kullandim. Cevabi asagida okuyabilirsiniz. Siz de bilgi edinme hakkini kullandiysaniz ve cumle aleme ornek olsun diye alterblogalisation’da yayinlamak isterseniz baykanbaris@yahoo.fr adresine gonderebilirsiniz.


Bakanligimiz Halkla Iliskiler ve Bilgi Edinme Merkezine elektronik ortamda gondermis oldugunuz 4982 sayili Bilgi Edinme Hakki Kanunu kapsamindaki dilekkçeniz Genel Mudurlugumuzce incelenmis olup, dilekçenizde belirtmis oldugunuz konulara iliskin gorusumuz ekte gonderilmektedir. Bilgilerinizi rica ederim.
DR. Nihat Pakdil
Genel Mudur

Tarimsal Uretim ve Gelistirme Mudurlugun’ce (TUGEM) yayinlanan 2004/1 sayili « tohumluluk Ithalati Uygulama Genelgesi’nin esaslar bolumu 11 ve 12. maddelerine gore Transgenik çesitlerin ithaline on izin verilmemektedir. Bu maksatla hem ithalatçi hem de ihracatçi kurulustan çesidin transgenik olmadigina dair yazili belge alinmaktaidr. Genel Mudurlugumuz sorumlulugunda olan 6968 sayili Zirai Mucadele ve Karantina Kanunu hukumleri ve buna bagli Zirai Karantina Yonetmeligi geregince ; Transgenik olmadigi taahut edilen ve TUGEM tarafindan ithalat izni verilen soz konusu bitki ve bitkisel urunlere, ulkeye
Ithalati asamasinda Koruma ve Kontrol Genel Mudurlugu ve Genel Mudurlugun yetkilendirdigi iller tarafindan ithal permisi verilmektedir. Ithal permisi verilen urunler ile ilgili Zirai Karantina Mudurlukleri ve il Mudurluklerince, hastalik ve zararli etmenleri yonunde gerektiginde laboratuar kontrolleri yapilarak temiz olanlarin ulkeye girisine izin verilmektedir.Ulkemizde, transgenik çesitlerin tescili, uretim izni, sertifikasyonu, çevreye bilinçli salimi ve tuketimi konularinda yururlukte herhangi bir mevzuat bulunmadigindan, transgenik çesitlerin tesciline uretimine, ithalatina ve ticaretine izin verilmemekte olup, bu nedenle Turkiy’de tescilli veya uretimde olan hiçbir transgenik bitki mevcut degildir. Bugune kadar etiketinde genetik olarak degistirilmis organizma bulunduguna dair beyan bulunan urunlerin ithalatina izin verilmemistir.

Avrupa için 44 oneri (9-10)

Avrupa Yesiller Partisi’nin 2004 Avrupa Parlementosu Seçimleri için hazirladigi « Avrupa için 44 oneri – Yesiller’in Avrupa Sozlesmesi » adli kitapçiktan her hafta 2 oneriyi çevirerek yayinliyorum. Bu hafta 9. ve 10. onerileri okuyabilirsiniz. Sozlesmenin ozgun hali için http://www.eurogreens.org/ adresine bakabilirsiniz.

9) Bugunden 2006’ya kadar Avrupa’ya kerosen vergisini getirmek ve uluslararasi olçekte de uygulamaya çalismak

Hava tasimaciligi fiyatlarina, bu ulasim seklinin topluma ve çevreye olan dissal maliyetlerini eklemek gerekmektedir. O halde en kisa zamanda topluluk çapinda bir vergi getirmek yerinde olur. Kerosen ( buyuk kapasiteli uçaklarin yakiti) skandal bir vergi muafiyetinden yararlanmaktadir. Zira bu muafiyet, vergiler yoluyla maliyetlerini içsellestiren diger ulasim sekillerine nazaran ozellikle surdurelebilir olmayan bir ulasim seklini ayricalikli kilmaktadir. Enerjiyle ilgili urunlerin vergilendirilmesi ile ilgili yeni bir Avrupa yonergesi, uye devletler arasi iki tarafli anlasmalar temel alinarak AB içi ucuslar için keroseni vergilendirmeyi mumkun kilabilecektir. Biz, Yesiller olarak bu vergilerin hizli bir sekilde konulmasi ve uluslararasi muzakerelerde kerosenin vergilendirimesi için çok tarafli bir anlasmaya varilmasi için baski yapmaya devam edecegiz.

10) Agir tasit trafigini bugunden 2010’a kadar uçte bir oraninda azaltmak

Mallarin karayolu ile tasinmasinin kabullenemez biçimde artmasi toplumumuz için dissal, sosyal ve çevresel maliyetlere yol açiyor. Yesiller, Avrupa otoyollarinda kamyon akisini durdurmak ve agir tasit trafigini bugunden 2010’a kadar uçte bir oraninda azaltmayi istemektedir. Bu uygulama için ongorulen araçlar sunlardir :Daha iyi bir mekansal ve bolgesel duzenleme ;uretim sisteminin yenide yapilandirilmasi ; tuketim seklinin ve ulasim yonetiminin iyilestirilmesi ; dissal maliyetlerin içsellestirilmesi ( ornegin eurovignette yonergesi ve agir tasit aidati ile) ; sosyal, çevresel et guvenlikle ilgili yasamanin surekli kontroller ile etkili uygulanmasi ; demiryolu ve surdurulebilir suyolu tasimaciligindan yana modal shift (kullanicilarin ozel ulasimdan toplu ulasima geçmeleri veya tam tersi) onlemleri.

Baska bir ticaret mumkun mu ?

Baska bir ticaret mumkun mu ? Adil ticaret nedir ?

Ticaretin adili mi olurmus diye dusunenlerdeseniz ben de yakin zamana kadar sizlerden biriydim.Giderek bu konuda daha çok haber duymamdan ve « Alterblogalisation’da gormek istedikleriniz » anketinde adil ticaretin –ilk zamanlarda- on siralarda olmasindan cesaret alarak aslinda dogru durust bilgi sahibi olmadigim bu konuyu kurcalamak istedim. Adil ticaret diyaloga, saygiya, seffafliga dayali ticari bir isbirligi. Amaci uluslararasi ticareti daha hakaniyetli kilmak. Ozellikle Guney yarimkurede yasayan kuçuk ureticilerin ve çalisanlarin haklarini koruyarak surdurulebilir kalkinmaya katkida bulunmak. Adil ticaretin uç onemli bouyutu var. Ekonomik : Kuzey yarimkure ile Guney yarimkure arasinda daha esitlikçi bir ticareti ongormesi. Egitici: Tuketiciyi uluslararasi ticaret ve ureticilerin yasam kosullari hakkinda bilgilendirmesi. Siyasi: Ekonomik ve siyasi sorumlulara uluslararasi ticarette duzenlemelere ve iyilestirmelere giidilmesi konusunda çagri yapmasi.
Adil ticaretin baslangici 1940’li yillarda Amerika merkezli “Ten Thousand Villages ve SERRV” adli iki alternatif ticaret orgutunun girisimine dayaniyor. Ucuncu dunya ulkelerindeki toplumlarla dayanismak için – biraz da hristiyan hayirseverlik ogretisi etkisinde- bu toplumlarin zanaatkarlarininin urunlerinin Amerika’ya getirilip satilmasi ile baslamis. 1964 yilinda Avrupa’da Oxfam onculugunde “Uçuncu dunya magazalari” açilmis.1968 yilinda Birlesmis Milletler’in ticaret ve kalkinma uzerine New Delhi’de duzenledigi konferansin katilimcilarindan birinin ortaya attigi “ Trade, not aid”- “Yardim degil ticaret” slogani bu alandaki inisiyatiflerin artmasina yol açmis. Fairtrade Labelling Organization’un rakamlarina gore dunyada 40 ulkeden 800 bin uretici adil ticaret ile geçimini sagliyor.

Somut olarak adil ticaret nasil gerçeklesiyor.?Diyelim ki Filistin’de kuçuk bir sarap ureticisi ya da Peru’da bir seker ureticisi var. Yerel pazarlarda urunlerini sataiyorlar ya da varolan piyasa sartlarinda uretim ve satis yapmak hayatlarini idame ettirmeye yetmiyor. Adil ticaret orgutleri (asagida bir kaç adres bulabilirsiniz) yerel uretici kooperatifleri veya dernekleri araciligiyla ureticilerle iletisime geçiyor. Eger ureticiler yerel kalkinmaya katkida bulunacaksa, ekonomik, sosyal ve çevresel dengeleri gozetiyorsa urunleri piyasa degerinin biraz uzerinde bir fiyata satin aliniyor ve dis pazarlara (Amerika, Kanada ve Avrupa’ya) sunuluyor. Boylece kuçuk uretici sabit bir gelire kavusuyor. Kendisinin ve ailesinin saglik, sosyal guvenlik ve egitim masraflarini karsilayabilir hale geliyor.Uretim surecinde cinsler arasi esitlik ,engellilerin katilimi ve hesaplarin seffafligina dikkat ediliyor.Goz onune alinan diger bir husus ise uretici ile tuketici arasindaki aracilarin mumkun oldugunca azaltilmasi.
Yukarida da belirttigim gibi adil ticaret Guney- Kuzey dogrultusunda yapiliyor, yani gelismis ulkelerin hali vakti yerinde tuketicisi ile geri kalmis ulkelerdeki zanaatkarlarin veya isçilerin urunleri adil bir sekilde bulusturuluyor. Dilegim guney-guney dogrultusunda da adil ticaretin gelismesi( Brezilya’da bazi deneyimler soz konusu) ve bu tarz ticaretin temel ilkelerinin her turlu ticari iliskiye uygulanmasi..

Aklinizda olsun 17 mayis Dunya Adil ticaret gunu…

Kaynaklar
http://www.fairtrade.net/
http://www.fairtradefederation.com
http://www.ifat.org/

Avrupa için 44 oneri (7-8)

Avrupa Yesiller Partisi’nin 2004 Avrupa Parlementosu Seçimleri için hazirladigi « Avrupa için 44 oneri – Yesiller’in Avrupa Sozlesmesi » adli kitapçiktan her hafta 2 oneriyi çevirerek yayinliyorum. Bu hafta 7. ve 8. onerileri okuyabilirsiniz. Sozlesmenin ozgun hali için http://www.eurogreens.org/ adresine bakabilirsiniz.

7) Insan sagliginin korunmasi çevrenin en iyi sekilde korunmasindan geçer
Cevrenin içsel veya dissal kirlenmesi insan sagligini dolaysiz olarak etkiler. Baslica kirlilik kaynaklari arasinda sigara dumani, tuketim maddelerindeki veya dogadaki kimyasallari ve atiklarin yakilmasini sayabiliriz.

· Sigara içmeyenler dumansiz bir isyeri hakkina sahip olmalari gerekir ; bu yuzden Avrupa çapinda isyerinde insanlari pasif içicilige karsi koruyacak bir mevzuati tavsiye ediyoruz.
· Tuketiciler ne dogada bulunan çok zararli kimyasal urunlere ne de satin aldiklari urunlerde ve yedikleri gidalarda kimyasal içerige maruz kalmamalidirlar. Kimyasal urunlerle ilgili Avrupa mevzuatinin mutlak onceligi insan sagligini ve çevreyi korumaya verecek sekilde yeniden duzenlenmesi için mucadele veriyoruz.
· Atik uretiminin – ozellikle de zarali atiklarin - anlamli bir sekilde azaltilmasi arzu edilmektedir. Zorunlu atiklari yakmaktansa yeniden kullanmak, geri donusturmek ve çurutmek her zaman daha iyidir. Su halde, atiklarin uretimini azaltacak topluluga degin yasal bir tutum oneriyor ve çurutulebilir atiklar uzerine bir yonergenin onaylanmasini tavsiye ediyoruz.

8) Avrupa’da Iklimsel Surerlik Anlasmasi : Sera gazini bugunden 2020’ye kadar % 30 azaltmak

Yesiller Avrupa’nin iklim degisikligine karsi mucadelede oncu kalmasini arzu ederler. Karbonsuz ve nukleersiz bir ekonomi perspektifinde hareketle Avrupa’nin ozellikle atmosferik emisyonlarini tehlikeli iklimsel degisikliginin onunu almak için azaltmasi kaçinilmazdir.

Sera gazini bugunden 2020’ye kadar % 30 azaltma hedefi guden Iklimsel Surerlik Anlasmasi oneriyoruz. Bunu basarmak için Yesiller bir sonraki yasama donemi için asagidaki hedefleri saptamistir.

· Emisyon hakki degisim sistemine ulasim sektorunun ve diger sera gazlarininin da eklenmesi
· Yerlesimlerdeki emisyon paylarinda 2008 yilinda baslayacak donem için yapilacak açik arttirmalar sayesinde uyumlu bir bolusturmenin gozetilmesi.

· Avrupa’da bugunden 2010’a 100 kilometrede 3 litreden fazla benzin tuketmeyecek sekilde eksiksizce duzenlenmis arabalarin satisini istemek.

· Bugunden 2020’ye yenilenebilir enerji oraninda % 25’e ulasmak.